Apel samorządów OMGGS do premiera Morawieckiego

Samorządy zrzeszone w Obszarze Metropolitalnym Gdańsk-Gdynia-Sopot apelują do Premiera RP Mateusza Morawieckiego o przeprowadzenie transparentnej debaty i udostępnienie kryteriów przyjętych we wstępnej propozycji podziału funduszy unijnych dla Polski. Samorządowcy Pomorza liczą na poparcie pozostałych regionów Polski.

Zgodnie z rządowym projektem Umowy Partnerstwa – w nowej perspektywie na lata 2021-2027 na realizację programów przeznaczonych zostanie 76 mld euro (czyli ponad 350 mld zł). Rząd proponuje, aby 40 proc. funduszy otrzymały programy regionalne, zarządzane przez urzędy marszałkowskie poszczególnych województw. Reszta przeznaczona byłaby na programy realizowane na poziomie krajowym.

Samorządowcy z metropolii apelują do Premiera RP Mateusza Morawieckiego o:

• przeprowadzenia transparentnej i partnerskiej debaty nad zasadami i kryteriami podziału alokacji, w tym na temat relacji pomiędzy środkami UE zarządzanymi centralnie i regionalnie.
• utrzymania decentralizacji środków, poprzez alokowanie ich w większym stopniu w Regionalnych Programach Operacyjnych,
• pilne udostępnienie kryteriów podziału funduszy zastosowanych w przedłożonej do konsultacji propozycji,
• ustalenie przejrzystych i sprawiedliwych zasad podziału funduszy europejskich na lata 2021-27, w tym zasad podziału tzw. rezerwy, przewidzianej aż na 25% ogólnej puli środków regionalnych.

Podstawowym powodem apelu jest fakt, że wstępna propozycja podziału środków unijnych nie określa kryteriów i zasad podziału środków. Ponadto, propozycja sugeruje by 60% środków było sterowanych centralnie, mimo przykrych doświadczeń wszystkich dotychczasowych rządów dot. miliardów niewykorzystanych pieniędzy na kolej i klimat. Według samorządowców, to właśnie regiony gwarantują Polsce sprawne przekazanie funduszy do lokalnych przedsiębiorców, wspólnot mieszkaniowych, szkół, parafii i organizacji pozarządowych. Co więcej, wstępna rządowa propozycja sugeruje, aby zmniejszyć regionalne fundusze na Europejski Fundusz Społeczny, a to ten program może zapewnić wsparcie dla mieszkańców i przedsiębiorców dotkniętych kryzysem z powodu pandemii.

– Polska polityka regionalna od 1999 roku nie znała dotąd przypadku, aby algorytm podziału środków UE nie został poddany pod publiczną dyskusję. W czasie kryzysu gospodarczego spowodowanego pandemią wszystkim nam powinno zależeć na rzetelnych i szybkich negocjacjach. Tylko w ten sposób fundusze unijne bez zwłoki trafią do lokalnych przedsiębiorców, wspólnot mieszkaniowych, szkół, parafii i organizacji pozarządowych. Nam, samorządom, regionalne programy operacyjne dają możliwość rozwiązania istotnych spraw naszych mieszkańców, dlatego podział finansowania na poszczególne programy operacyjne powinien być przedmiotem merytorycznej debaty. Przedłożona do konsultacji propozycja podziału środków nie zawiera uzasadnienia ich podziału, tak więc trudno o rzetelną dyskusję z jej autorami w tym zakresie – czytamy w apelu. 

Samorządowcy zwracają też uwagę na dane dot. równomiernego rozdziału funduszy na biedniejsze gminy.

– Doświadczenia pokazują, że to regionalne programy operacyjne dzielą fundusze europejskie solidarnie i sprawiedliwie. Na Pomorzu zróżnicowanie przyznanych środków na poszczególne powiaty odpowiada stosunkowi 1 – 2,4, przy czym najwięcej pieniędzy per capita trafia obecnie do oddalonych od Trójmiasta powiatów ziemskich. Tymczasem biorąc pod uwagę również centralne programy operacyjne, to zróżnicowanie dotacji dla poszczególnych powiatów wzrasta aż do 1-8.  

Wójtowie, burmistrzowie, starostowie i prezydenci zaapelowali również do parlamentarzystów Pomorza o wsparcie starań samorządów, przede wszystkim poprzez aktywny udział w konsultacjach społecznych budżetu polityki spójności na lata 2021-27, które rząd przeprowadza w tym miesiącu.

[Metropolia Gdańsk]